دیپ سیک چیست و چگونه امروز باعث سقوط بازار تکنولوژی امریکا شد ؟
دیپ سیک (DeepSeek) یک شرکت استارت آپ چینی هوش مصنوعی (AI) است که اخیراً به دلیل پیشرفت خیره کننده خود در تکنولوژی هوش مصنوعی توجه بسیار زیادی را به خود جلب کرده است. این شرکت فناوری که توسط Liang Wenfeng در سال 2023 تأسیس شده است. این شرکت استارت آپ که کمی بیش از یک سال از عمرش می گذرد، پس از نشان دادن مدل های هوش مصنوعی بسیار موفق، که عملکرد قابل مقایسه ای را با بهترین چت ربات های جهان مانند چت جی پی تی دارد، بازار تکنولوژی امریکا و جهان را به حیرت یا به نوعی به وحشت انداخته است.
سهام شرکت های فناوری امروز سقوط کردند، زیرا سرمایه گذاران بازارهای سهام متوجه ظهور دیپ سیک شدند و شروع به درک پیامدهای آن برای رقبای امریکایی آن و تامین کنندگان سخت افزارهای مکمل هوش مصنوعی کردند.
دیپ سیک DeepSeek دقیقا چیست؟
DeepSeek در سال 2023 توسط لیانگ ونفنگ، رئیس صندوق تامینی کوانت مبتنی بر هوش مصنوعی High-Flyer تاسیس شد. این شرکت مدلهای هوش مصعنوی را توسعه میدهد که همگی منبع باز (Open Source) هستند، به این معنی که جامعه برنامه نویسان و توسعهدهندگان میتوانند نرمافزار را بررسی و بهبود بخشند. نکته قابل توجه اینجاست که برنامه موبایل دیپ سیک پس از انتشار در اوایل ژانویه امسال به بالای جدول دانلود آیفون در ایالات متحده صعود کرده است.
این اپلیکیشن ادعا می کند که نسخه R1 آن عملکردی برابر با آخرین نسخه OpenAI ارائه می دهد و به افرادی که علاقه مند به توسعه ربات های چت با استفاده از فناوری برای ساخت آن هستند مجوز اعطا کرده است. با این ادعا دیپ سیک خود را از سایر ربات های هوش مصنوعی چت مانند ChatGPT OpenAI متمایز می کند.
مقایسهDeepSeek R1 با OpenAI یا Meta AI
اگرچه جزئیات کاملی توسط شرکت DeepSeek هنوز ارائه نشده است، اما به نظر می رسد هزینه آموزش و توسعه مدل های DeepSeek بسیار پایین تر از محصولات OpenAI یا Meta Platforms Inc است. همچنین کارایی و عملکرد بهتر این مدل، نیاز به هزینه های هنگفت سرمایه گذاری برای به دست آوردن جدیدترین و قدرتمندترین شتاب دهنده های هوش مصنوعی مانند Nvidia Corp را زیر سوال برده است. این امر همچنین توجه به محدودیت های صادرات نیمه هادی های پیشرفته ای را به چین افزایش می دهد.
دیپ سیک می گوید که R1 در چندین معیار پیشرو مانند AIME 2024 برای کارهای ریاضی، MMLU برای دانش عمومی و AlpacaEval 2.0 برای عملکرد پرسش و پاسخ، نزدیک یا بهتر از مدل های رقیب است. همچنین در جدول امتیازات وابسته به دانشگاه UC Berkeley به نام Chatbot Arena در بین بهترین عملکردها قرار دارد.
زنگ خطر برای امریکا
امریکا صادرات فناوریهای پیشرفته مانند نیمههادیهای GPU را به چین ممنوع کرده است تا جلوی پیشرفت این کشور در زمینه هوش مصنوعی را که رقابت اصلی آمریکا و چین برای برتری در فناوری است را متوقف کند. اما پیشرفت DeepSeek نشان میدهد که مهندسان چینی راه خود را برای دور زدن محدودیتها و تمرکز بر کارایی بیشتر با منابع محدود پیدا کرده اند. در حالی که هنوز مشخص نیست دیپ سیک به چه مقدار سخت افزار پیشرفته آموزش هوش مصنوعی دسترسی داشته است، اما این شرکت نشان داده است که محدودیت های امریکا در جلوگیری از پیشرفت چین مؤثر نبوده است.
پیامدهای ظهور دیپ سیک
موفقیت دیپ سیک ممکن است OpenAI و سایر ارائه دهندگان امریکایی را وادار کند تا قیمت های خود را کاهش دهند تا بتوانند با آن رقابت کنند. همچنین هزینههای هنگفت شرکتهایی مانند متا و مایکروسافت برروی فناوری هوش مصنوعی را زیر سوال میبرد (هرکدام از آنها در سال جاری 65 میلیارد دلار یا بیشتر، عمدتاً در زیرساختهای هوش مصنوعی هزینه خواهند کرد) اگر مدلهای کارآمدتر بتوانند با هزینههای بسیار کمتری رقابت کنند.
این امر بازارهای سهام جهانی را متلاطم کرده است، زیرا سرمایه گذاران شرکت هایی مانند شرکت انویدیا Nvidia Corp. و ASML Holding NV را که از تقاضای رو به رشد برای خدمات هوش مصنوعی سود برده اند، وارد شک شده اند. سهام شرکت های تکنولوژی سقوط کرده است و شاخص نزدک حدود 5% امروز تا کنون از دست داده است.