رابطه بین شاخص دلار و قیمت طلای جهانی

شاخص دلار آمریکا (DXY) شاخصی است که ارزش دلار آمریکا نسبت به سبدی از ارزهای خارجی دنبال می‌کند. تغییرات این شاخص، قدرت و ضعف دلار امریکا در برابر ارزهای دیگر بازار فارکس را نمایان می کند. همانطور که میدانیم، طلای جهانی بر اساس دلار امریکا قیمت گذاری می‌شود و تغییرات ارزش دلار تاثیر مستقیم و غیر مستقیمی برروی قیمت طلا می گذارد. با وجود اینکه رابطه بین شاخص دلار و طلا رابطه‌ای پیچیده است ولی می در این مقاله خواهیم آن را برای معامله گران و سرمایه گذاران بازارهای مالی بصورت کاربردی توضیح دهیم.

شاخص دلار چیست ؟

شاخص دلار یا DXY ،ارزش دلار آمریکا را در برابر سبدی از شش ارز اصلی بازار فارکس اندازه گیری می کند. این ارزها عبارتند از یورو (EUR)، ین ژاپن (JPY)، پوند بریتانیا (GBP)، دلار کانادا (CAD)، کرون سوئد (SEK)، و فرانک سوئیس (CHF). این شاخص به عنوان فشارسنج قدرت یا ضعف دلار آمریکا در بازار جهانی عمل می کند. هر چه این شاخص مقدار بالاتری را نشان دهد یعنی دلار قوی تر است، و هر چه DXY رقم پایین تری باشد، نشان دهنده دلار ضعیف تر است.

ترکیب DXY به شدت به سمت یورو منحرف شده است که حدود 57.6 درصد از این شاخص را تشکیل می دهد. بنابراین، شاخص دلار به ویژه به تغییرات در نرخ مبادله EUR/USD حساس است و آن را به معیاری مهم برای سنجش عملکرد دلار در برابر ارزهای اصلی جهان تبدیل می کند.

قیمت طلای جهانی

طلا از دیرباز به عنوان دارایی امن، ذخیره ارزش و محافظی در برابر تورم در نظر گرفته شده است. اونس جهانی طلا در بازار کالاها در سطح جهانی معامله می شود و قیمت آن به دلار آمریکا در هر اونس تروی نقل می شود. از آنجایی که قیمت طلای جهانی به دلار است، تغییرات در ارزش دلار می تواند بر قیمت آن تأثیر بگذارد. سرمایه گذارانی که ارزهای دیگری غیر از دلار آمریکا دارند (مانند سرمایه گذاران در ایران)، برای قیمت گذاری طلا، می بایست ارز خود را ابتدا با دلار محاسبه کنند. بنابراین قیمتی که برای طلا می پردازند تحت تاثیر نوسانات دلار قرار می گیرد.

ارتباط مستقیم شاخص دلار و قیمت طلای جهانی

شاخص دلار و قیمت طلا به طور کلی رابطه ای معکوس دارند. به این معنی که هنگامی که شاخص دلار افزایش می یابد، قیمت طلا تمایل به کاهش دارد و زمانی که شاخص دلار کاهش می یابد، قیمت طلا تمایل به افزایش دارد. این ارتباط معکوس به این دلیل است که دلار قوی‌تر، طلا را برای سرمایه‌گذارانی که دارای ارزهای خارجی هستند گران‌تر می‌کند و تقاضا را کاهش می‌دهد. برعکس، ضعیف شدن دلار، طلا را برای سرمایه گذاران خارجی ارزان تر می کند و تقاضا را افزایش می دهد. این یک رابطه مستقیم بین شاخص دلار و قیمت طلای جهانی است.

بنابراین رابطه مستقیم بین شاخص دلار و قیمت طلای جهانی به این شکل است که با تقویت دلار طلا تمایل به کاهش دارد و با تضعیف دلار، طلا تمایل به افزایش دارد. این دو رابطه را کمی بیشتر توضیح می دهیم:

تقویت شاخص دلار و کاهش قیمت طلا: زمانی که شاخص دلار افزایش می‌یابد که نشان‌دهنده قوی‌تر شدن دلار آمریکا است، برای سرمایه‌گذارانی که از ارزهای دیگر برای خرید طلا استفاده می‌کنند گران‌تر می‌شود. این اغلب منجر به کاهش تقاضا برای طلا در بازار بین المللی و اعمال فشار نزولی بر قیمت آن می شود. برای مثال، در دوره‌هایی که داده‌های قوی اقتصادی امریکا یا سیاست‌های پولی جنگ طلبانه فدرال رزرو (Hawkish) وجود دارد، دلار تقویت می‌شود و باعث کاهش قیمت طلا می‌شود.

تضعیف شاخص دلار و افزایش قیمت طلا: کاهش شاخص دلار نشانه تضعیف دلار آمریکا است. در این سناریو، طلا برای خریداران بین المللی نسبتا ارزان تر می شود. با افزایش تقاضا به دلیل کاهش قیمت ها، قیمت طلا تمایل به افزایش دارد. دوره‌های ضعف دلار اغلب توسط عواملی مانند عدم اطمینان اقتصادی، سیاست‌های ضعیف فدرال رزرو امریکا یا شاخص های ضعیف اقتصادی این کشور هدایت می‌شود.

همانطور که در عکس بالا که ارتباط بین شاخص دلار و قیمت طلا را بین سال های 2021 تا 2024 نمایش داده است مشاهده می شود، روند حرکت (DXY و XAU/USD) با هم رابطه ای معکوس دارد.

اما ارتباط غیر مستقیمی نیز بین شاخص دلار و قیمت طلا وجود دارد که در ادامه به آن می پردازیم.

ارتباط غیر مستقیم

در حالی که شاخص دلار نقش مهمی در قیمت گذاری طلا ایفا می کند، اما تنها عامل تعیین کننده نیست. عوامل مختلف اقتصادی و سیاسی دیگر نیز می توانند تأثیر عمیقی بر قیمت طلا و همچنین برروی ارز دلار داشته باشند. برخی از این موارد عبارتند از:

تورم: طلا معمولاً به عنوان پوششی در برابر تورم در نظر گرفته می شود. زمانی که انتظارات تورمی افزایش می یابد، سرمایه گذاران به سمت طلا هجوم می آورند و قیمت آن را بالاتر می برند. افزایش تورم در امریکا باعث تغییر سیاست های فدرال رزرو می شود و در شرایط تورمی، آنها نرخ بهره را افزایش می دهند تا بتوانند قیمت ها را کنترل کنند و از دلار امریکا حمایت کنند.

نرخ بهره: از انجایی که طلا بازدهی ندارد (یعنی مانند سرمایه گذاری در بانک یا … به سرمایه گذار بازدهی نمی دهد)، بنابراین افزایش نرخ بهره هزینه فرصت نگهداری طلا را افزایش می دهد. این می تواند منجر به کاهش قیمت طلا در دوره های افزایش نرخ شود. همانطور که گفته شد افزایش نرخ بهره در امریکا باعث افزایش قیمت دلار می شود و افزایش قیمت دلار، تقاضا برای طلا را کاهش می دهد.

ریسک‌های ژئوپلیتیکی: طلا در دوره‌های عدم اطمینان سیاسی و ریسک های ژئوپلیتیکی رشد می‌کند. درگیری ها بین کشورها، جنگ های تجاری یا بی ثباتی سیاسی می تواند سرمایه گذاران را به سمت طلا به عنوان پناهگاه امن سوق دهد و قیمت آن را بالاتر ببرد. نکته ای که در اینجا وجود دارد این است که در چنین شرایطی اغلب دلار امریکا نیز تقویت می شود (بخصوص اگر منافع امریکا در این جنگ مستقیم مورد هدف نباشد)، زیرا در طول درگیری‌های ژئوپلیتیکی، ارزهای امن عبارتند از دلار آمریکا، فرانک سوئیس و ین ژاپن.

پس می توان گفت در صورت وجود درگیری‌های بین المللی رابطه بین شاخص دلار و قیمت طلا از رابطه سنتی خارج می شود و هر دو با هم تمایل به افزایش پیدا می کنند.

خریداران مهم: خریدهای بانک‌های مرکزی و تقاضای مصرف کننده (به ویژه در هند و چین، دو تا از بزرگترین مصرف کنندگان طلا) نیز می توانند بر قیمت طلا تأثیر بگذارند.

نتیجه گیری

درک رابطه بین شاخص دلار و قیمت طلا برای هر معامله گر یا سرمایه‌گذاری که در بازار فارکس یا بازار طلا فعالیت می کند، حیاتی است. در حالی که افزایش شاخص دلار به طور کلی منجر به کاهش قیمت طلا می شود و بالعکس، در نظر گرفتن سایر عوامل اقتصاد کلان مانند تورم، نرخ بهره و تحولات سیاسی جهانی ضروری است. تعامل بین این عوامل اغلب مسیر کلی طلا را در بازار تعیین می کند.

بنابراین، معامله گران طلا باید از شاخص دلار به عنوان یکی از ابزارهای متعدد در جعبه ابزار تحلیل بازار خود استفاده کنند. با توجه به قدرت دلار، آنها می توانند تصمیمات آگاهانه تری در مورد زمان خرید یا فروش طلا بگیرند. همچنین اگر قصد ورود به بازار فارکس و معامله شاخص دلار، طلا یا جفت ارزهای فارکس را دارید، از این لینک استفاده کنید تا مسیر ورود را به سادگی بیاموزید.