چرخش دوباره سیاست پولی فدرال رزرو؛ چرا پس از توقف، بار دیگر به سمت کاهش نرخ بهره متمایل شده است؟

خلاصه خبر
- فدرال رزرو در ماههای اخیر از کاهش نرخ بهره به توقف و دوباره به سمت کاهش در دسامبر حرکت کرده است.
- افت بازار کار، کاهش فعالیت اقتصادی و کندی تدریجی تورم عوامل اصلی تغییر جهت بانک مرکزی هستند.
- کاهش نرخ بهره در اکتبر بهدلیل رشد کند اشتغال و افزایش بیکاری انجام شد.
- تعطیلی دولت آمریکا باعث تأخیر در دادههای مهم و ایجاد «عدم دید کافی» برای تصمیمگیری شد.
- نگرانی برخی اعضای هاوکیش درباره پایداری تورم موجب توقف سیاستهای انبساطی شد.
- اکنون دادههای جدید نشاندهنده ضعف جدی بازار کار است و احتمال کاهش نرخ بهره در نشست ۹–۱۰ دسامبر را افزایش داده است.
- اختلافنظر میان اعضای FOMC رو به افزایش است، و تصمیم احتمالی دسامبر با «چالش داخلی» همراه خواهد بود.
- کاهش احتمالی دسامبر یک اقدام تاکتیکی است، نه آغاز یک چرخه سریع کاهش نرخ بهره.
چرخش دوباره سیاست پولی فدرال رزرو
فدرال رزرو طی ماههای اخیر مسیر سیاست پولی خود را چندینبار تغییر داده است؛ ابتدا در ماه اکتبر نرخ بهره را کاهش داد، سپس بهسمت توقف موقت پیش رفت و اکنون دوباره بهسمت یک کاهش نرخ بهره دیگر در دسامبر متمایل شده است. این تغییر جهتها باعث سردرگمی بخشی از معاملهگران و سرمایهگذاران شده که تلاش دارند واکنش فدرال رزرو به شرایط اقتصادی را درک کنند.
در واقع، این نوسانات کاملاً بر پایه تحول سریع در شاخصهای کلیدی اقتصاد آمریکا قرار دارد—بهویژه وضعیت بازار کار، فعالیت اقتصادی، تورم، و کیفیت دادهها پس از اختلال ناشی از تعطیلی دولت. با تغییر سریع این متغیرها، طبیعی است که موضع فدرال رزرو نیز تغییر کند.
کاهش نرخ بهره در اکتبر: آغاز چرخه انبساطی
در اواخر اکتبر، فدرال رزرو یک کاهش ۲۵ واحدی نرخ بهره را اجرا کرد و نرخ را به محدوده ۳.۷۵٪ تا ۴.۰۰٪ رساند. دلایل این تصمیم روشن بود:
- رشد اقتصادی به سطح «متوسط» کاهش یافته بود،
- سرعت ایجاد شغل کمتر شده بود،
- نرخ بیکاری اندکی افزایش یافته بود،
- تورم با وجود بالا بودن، روند نزولی داشت.
همچنین فدرال رزرو اعلام کرد که سیاست انقباض ترازنامه (QT) را از ۱ دسامبر متوقف خواهد کرد؛ اقدامی که نشانهای از چرخش کلی به سمت سیاستهای حمایتی بود. در آن زمان، بازارها انتظار داشتند کاهشهای بیشتری تا پایان سال انجام شود.
چرا فدرال رزرو پس از آن مکث کرد؟
۱. تعطیلی دولت و از دست رفتن دادههای حیاتی
مدتی پس از کاهش نرخ بهره، تعطیلی دولت آمریکا باعث شد انتشار دادههای بسیار مهمی مانند:
- اشتغال غیرکشاورزی (NFP)
- CPI
- PPI
- خردهفروشی
به تأخیر بیفتد.
در نبود این دادهها، فدرال رزرو عملاً «بیدید» شد و نمیتوانست با اطمینان درباره حرکت بعدی تصمیم بگیرد.
2. نگرانی اعضای هاوکیش درباره تورم
برخی مقامات فدرال رزرو هشدار دادند که تورم اصلی هنوز بالاتر از سطح هدف ۲٪ است. به اعتقاد آنها:
- کاهش دوباره نرخ بهره میتواند پیشرفت تورمی را معکوس کند،
- و اقتصاد هنوز نیازی به محرک اضافی ندارد.
این نگرانیها باعث شد بازارها احتمال کاهش نرخ بهره در دسامبر را بهشدت کاهش دهند.
3. الزام نهادی فدرال رزرو به صبر
بهدلیل:
- عدم قطعیت تورمی،
- نبود دادههای شفاف،
- و فشارهای سیاسی بالقوه،
فدرال رزرو تصمیم گرفت موقتاً سیاست انبساطی را متوقف کند.
چرا اکنون فدرال رزرو دوباره به سمت کاهش متمایل شده است؟
۱. ضعف قابلتوجه بازار کار
تازهترین دادهها نشان میدهد که بخش خصوصی بیش از ۳۰ هزار شغل از دست داده—رقمی که معمولاً نشانه اولیه افت گستردهتر اقتصادی است.
همچنین:
- کاهش رشد دستمزدها،
- افزایش درخواستهای بیمه بیکاری،
- افت برنامههای استخدام،
- نشانههای ضعف در مصرف،
همگی نشان میدهد که بازار کار در حال سرد شدن است.
از آنجا که حفظ اشتغال یکی از دو مأموریت اصلی فدرال رزرو است، این ضعف بهطور طبیعی بانک مرکزی را به سمت کاهش نرخ بهره سوق میدهد.
۲. لحن نرمتر مقامات کلیدی فدرال رزرو
چهرههایی مانند جان ویلیامز، نایبرئیس FOMC، اخیراً اشاره کردهاند که فدرال رزرو «فضای بیشتری برای کاهش نرخ بهره» دارد—بیانی که چند هفته پیش قابل تصور نبود.
۳. چرخش دوباره انتظارات بازار
بانکهایی مانند J.P. Morgan و Bank of America که پیشتر انتظار توقف داشتند، اکنون پیشبینی کاهش نرخ بهره در دسامبر را مطرح کردهاند. قراردادهای آتی بازار نیز این انتظارات را تأیید میکند.
چالش اصلی فدرال رزرو
با وجود تمایل فدرال رزرو به کاهش نرخ بهره، این تصمیم همچنان دشوار است:
- تورم هسته هنوز پایینتر از هدف ۲٪ نشده،
- دادههای اقتصادی بهدلیل تأخیر هنوز کامل نیست،
- اختلافنظر در داخل کمیته افزایش یافته است.
بنابراین احتمالاً کاهش دسامبر با آرای مخالف قابلتوجه همراه خواهد بود.
چشمانداز نشست دسامبر
شواهد موجود نشان میدهد که فدرال رزرو در نشست ۹–۱۰ دسامبر یک کاهش ۲۵ واحد پایهای دیگر انجام میدهد.
اما این نکته مهم است:
این کاهش، آغاز یک چرخه سریع کاهش نرخ بهره نیست.
بلکه یک اقدام «تنظیم تاکتیکی» در واکنش به دادههای ضعیف اخیر است. فدرال رزرو احتمالاً در سال ۲۰۲۶ بهصورت گامبهگام و کاملاً وابسته به دادهها تصمیمگیری خواهد کرد.



